Bệnh đa nang buồng trứng là một trong những bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ hiện nay. Đây là một bệnh lý ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ và có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về đa nang buồng trứng, các nguyên nhân gây ra bệnh, dấu hiệu cũng như cách chẩn đoán và điều trị.
1. Đa nang buồng trứng là gì?
Buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết tố ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Bệnh gây ra việc sản xuất quá nhiều hormone nam trong cơ thể phụ nữ, gây ra sự đa nang ở buồng trứng. Việc này dẫn đến sự mất cân bằng hormone và các triệu chứng khác.
2. Nguyên nhân gây đa nang buồng trứng
Các nhà khoa học vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, một số yếu tố sau đây được cho là có thể góp phần vào bệnh:
- Di truyền: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng PCOS có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh đa nang buồng trứng thì khả năng mắc bệnh này ở các thành viên khác trong gia đình cũng cao hơn so với người khác.
- Rối loạn dinh dưỡng: Một số nghiên cứu cho thấy, người béo phì có nguy cơ mắc PCOS cao hơn so với người không béo phì.
- Kháng insulin: Những người có kháng insulin thường có nguy cơ mắc PCOS cao hơn những người không có. Khoảng 70 phần trăm phụ nữ mắc PCOS có dấu hiệu kháng insulin. Điều này làm cho các tế bào trong cơ thể không sử dụng insulin đúng cách, khiến cơ thể sản xuất insulin dư thừa, dư thừa. Lượng insulin dư thừa sẽ kích hoạt buồng trứng sản xuất nhiều nội tiết tố androgen hơn, gây mất cân bằng nội tiết tố.
- Stress: Stress là một trong những yếu tố có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và có thể dẫn đến PCOS.
- Môi trường và lối sống: Môi trường ô nhiễm, nhiều hóa chất độc hại, thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm rối loạn nội tiết tố và tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Chế độ ăn nhiều đường và tinh bột, thường xuyên ăn đồ ăn nhanh và đồ uống có gan cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc PCOS. Nguyên nhân là do những thực phẩm trên dễ khiến cơ thể hấp thụ quá nhiều và gây béo phì.
3. Dấu hiệu buồng trứng đa nang thường gặp
Các triệu chứng của đa nang buồng trứng có thể khác nhau từng người. Và chúng thường bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Tuy nhiên, một số dấu hiệu đa nang buồng trứng thường gặp bao gồm:
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh nguyệt: Nguyên nhân của vấn đề này là do quá trình rụng trứng gặp trục trặc, trứng không rụng theo chu kỳ bình thường khiến niêm mạc tử cung không rụng hàng tháng. Theo thời gian, niêm mạc tử cung có thể trở nên dày hơn bình thường và gây ra chảy máu kinh nguyệt sau đó nhiều hơn.
- Sự gia tăng cân nặng và khó giảm cân: PCOS kích thích tiêu thụ chất béo, khiến phụ nữ dễ tăng cân hơn. Tuy nhiên, cân nặng không còn là dấu hiệu của bệnh tật nữa, vì gần 50% phụ nữ mắc PCOS có cân nặng bình thường hoặc thậm chí nhẹ cân.
- Mụn trứng cá
- Tóc dày và rậm trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng cằm và lưng: Buồng trứng đa nang làm tăng sản xuất nội tiết tố nam dẫn đến dấu hiệu nam hóa ở nhiều phụ nữ mắc chứng này. Lông trên cơ thể mọc theo kiểu nam giới, thường mọc quanh môi trên, cằm, núm vú, ngón tay và ngón chân. Một số phụ nữ bị mụn trứng cá và tóc mỏng tạm thời.
- Các vùng da như nách, khuỷu tay, gáy trở nên thâm đen, dày lên và sần sùi (dân gian thường gọi là da sần sùi đen).
- Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng. Ngoài ra, phụ nữ dễ bị mất ngủ hoặc nguy hiểm hơn là ngưng thở khi ngủ.
4. Đa nang buồng trứng có nguy hiểm không?
Hội chứng buồng trứng đa nang không phải là một bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, việc không điều trị và kiểm soát bệnh có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
4.1. Giảm cơ hội mang thai tự nhiên
Người bình thường rụng trứng ít nhất 1 trứng mỗi tháng. Tuy nhiên, thời điểm rụng trứng thường rất khác nhau giữa những phụ nữ mắc PCOS. Buồng trứng sản xuất quá nhiều nội tiết tố nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trứng, khi trứng chưa trưởng thành, quá trình phát dục có thể bị chậm lại, thậm chí ngừng hẳn. Điều này ngăn trứng trưởng thành và quá trình rụng trứng không xảy ra.
Những người bị đa nang buồng trứng có kinh nguyệt không đều, thường chậm. Một số trường hợp không có kinh nguyệt do không rụng trứng. Đây là nguyên nhân chính gây vô sinh ở nữ.
4.2. Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư nội mạc tử cung
Phụ nữ mắc PCOS có nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung cao gấp đôi. Nguy cơ này thậm chí còn cao hơn ở những bệnh nhân thừa cân và béo phì. Do tác dụng của estrogen, niêm mạc tử cung dày lên để chứa trứng và sẽ bong ra hàng tháng nếu trứng không được thụ tinh.
Tuy nhiên, ở những người mắc PCOS, lớp niêm mạc này có thể dày lên và thậm chí không bong ra khi kinh nguyệt không đều và vô kinh. Đây là điều làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.
4.3. Truyền bệnh cho con
Như đã đề cập ở trên, một trong những nguyên nhân gây ra PCOS là do di truyền. Do đó, nếu mẹ hoặc chị gái của bạn mắc hội chứng này thì bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.
4.4. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường loại 2
Kháng insulin ở phụ nữ mắc hội chứng đa nang buồng trứng làm rối loạn chuyển hóa glucose. Lượng đường trong máu cao dễ dẫn đến tiền đái tháo đường và đái tháo đường týp 2. Rối loạn chuyển hóa insulin cũng là nguyên nhân gây ra các vấn đề liên quan đến tim mạch, huyết áp tăng cao dễ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường đường, tim mạch và đột quỵ. Nguy cơ này rất phổ biến ở những bệnh nhân thừa cân, nhưng cũng có thể xảy ra ở những bệnh nhân có cân nặng bình thường hoặc thiếu cân.
Ngoài những biến chứng trên, người buồng trứng đa nang dễ bị trầm cảm, lo lắng, khó ngủ, thậm chí thiếu máu do xuất huyết tử cung bất thường.
5. Chẩn đoán buồng trứng đa nang
5.1. Khám lâm sàng
Để chẩn đoán bệnh đa nang buồng trứng chính xác và loại trừ những nguyên nhân gây ra bệnh của bạn. Bác sĩ có thể:
- Hỏi về chu kỳ kinh nguyệt, tiền sử bệnh và tiền sử gia đình của bạn. Chẳng hạn như mẹ hoặc chị gái của bạn có bị PCOS hoặc các tình trạng tương tự hay không.
- Đo huyết áp, chu vi vòng eo và chỉ số khối cơ thể (BMI).
- Kiểm tra vùng da trên mặt, ngực hoặc lưng xem có mọc thêm lông không.
- Mụn trứng cá hoặc đổi màu da.
- Khám vùng chậu để kiểm tra các dấu hiệu tăng nội tiết tố nam, chẳng hạn như âm vật to ra…và để kiểm tra xem buồng trứng có phình to hoặc sưng lên không. Kiểm tra tình trạng rụng tóc hoặc các dấu hiệu của các tình trạng bệnh lý khác (chẳng hạn như phì đại tuyến giáp).
5.2. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu được thực hiện để kiểm tra nồng độ nội tiết tố nam (còn gọi là “nội tiết tố nam”) trong cơ thể. Ngoài ra, xét nghiệm máu có thể kiểm tra các hormone khác liên quan đến các vấn đề sức khỏe phổ biến, chẳng hạn như:
- Bệnh tuyến giáp.
- Mức cholesterol và chất béo trung tính.
- Kiểm tra lượng đường có trong máu của bạn.
5.3. Siêu âm
Dựa vào kết quả siêu âm, bác sĩ sẽ kiểm tra, đánh giá tình trạng hiện tại của buồng trứng và độ dày của niêm mạc tử cung.
6. Điều trị buồng trứng đa nang như thế nào, trong bao lâu?
Điều trị đa nang buồng trứng có thể được thực hiện thông qua thói quen sinh hoạt, sử dụng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ quyết định liệu pháp phù hợp nhất.
6.1. Xây dựng lối sống
Đầu tiên, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân PCOS thay đổi lối sống, cụ thể:
- Thiết lập một chế độ ăn uống lành mạnh, ít calo, cân bằng bao gồm nhiều trái cây và rau quả.
- Tham gia hoạt động thể chất thường xuyên, vừa phải có thể làm giảm trầm cảm trong PCOS.
- Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể khôi phục quá trình rụng trứng, giảm nồng độ androgen và khôi phục chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, tim mạch…
- Không hút thuốc, vì điều này làm tăng nồng độ androgen và nguy cơ mắc bệnh tim.
Việc điều trị PCOS có thể kéo dài một thời gian khá dài, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
6.2. Sử dụng thuốc
Phụ nữ mắc PCOS nên nhờ tư vấn và kê đơn thuốc điều trị từ các nguồn uy tín như:
- Điều trị rối loạn chuyển hóa: Điều trị bằng thuốc đặc hiệu cho rối loạn chuyển hóa (ví dụ như không phóng noãn, rậm lông và rối loạn kinh nguyệt) bao gồm: thuốc tránh thai đường uống, metformin, prednisone, leuprolide, clomiphene và spironolactone.
- Điều trị không rụng trứng: Để giúp rụng trứng, bác sĩ có thể yêu cầu sừ dụng thuốc clomiphene. Đây là một loại thuốc kháng estrogen đường uống, letrozole cho bệnh ung thư vú nhằm kích thích rụng trứng, metformin.
- Điều trị chứng rậm lông: Phụ nữ mắc PCOS có thể dùng kem eflornithine hàng ngày (để làm chậm quá trình mọc lông), thuốc tránh thai và spironolactone (để ngăn chặn tác dụng của nội tiết tố nam trên da). Ngoài ra, chứng rậm lông có thể được điều trị bằng cách cạo, nhổ lông, tẩy lông bằng laser và điện phân.
- Điều trị kinh nguyệt không đều: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc tránh thai tổng hợp có chứa estrogen và progestin giúp điều hòa nội tiết tố. Ngoài ra, liệu pháp progesterone có thể giúp điều chỉnh chu kỳ của bạn và bảo vệ bạn khỏi ung thư nội mạc tử cung.
6.3. Phẫu thuật
Nếu các phương pháp điều trị khác không thành công, phẫu thuật có thể được thực hiện để loại bỏ các khối u hoặc cắt bỏ một phần của buồng trứng.
Việc điều trị PCOS có thể kéo dài một thời gian khá dài, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
7. Cách phòng tránh hội chứng buồng trứng đa nang
Một số cách có thể giúp phòng ngừa đa nang buồng trứng bao gồm:
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và giảm thiểu các loại thực phẩm có chứa đường và carbohydrate có thể giúp giảm nguy cơ mắc PCOS.
- Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc PCOS và giúp điều chỉnh cân nặng.
- Giữ sức khỏe tâm lý: Stress là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến kinh nguyệt và có thể dẫn đến PCOS. Việc giữ sức khỏe tâm lý và giảm stress có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
8. Điều trị đa nang buồng trứng ở đâu hiệu quả?
Cơ sở khám chữa bệnh là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả điều trị bệnh. Vì vậy nếu băn khoăn trong việc lựa chọn khám và điều trị buồng trứng đa nang ở đâu tốt. Bạn có thể đến Phòng Khám Đa Khoa Lê Lợi ở Vinh.
Phòng Khám Đa khoa Lê Lợi là một trong những cơ sở y tế chuyên sản phụ khoa tại TP. Vinh – Nghệ An. Chúng tôi khuyên bạn nên đến đây vì phòng khám đáp ứng đầy đủ yếu tố chất lượng để bạn có thể điều trị bệnh hiệu quả.
Vì sao chọn khám đa nang buồng trứng tại phòng khám Đa khoa Lê Lợi?
➭ Đội ngũ chuyên gia giỏi: Bạn sẽ được các chuyên gia giàu kinh nghiệm trực tiếp thăm khám và điều trị, hạn chế tối đa sai sót, chẩn đoán sai.
➭ Phương pháp khám chữa bệnh tiên tiến: Từ việc sử dụng thuốc cho đến sử dụng các thao tác ngoại khoa tiên tiến là những phương pháp điều trị mang lại hiệu quả cao cho việc điều trị.
➭ Dịch vụ chuyên nghiệp: Khi đến trả bóng, bạn không cần phải xếp hàng hay chờ đợi hàng giờ để được khám và điều trị. Ngoài ra, dịch vụ tư vấn trực tuyến giúp giải đáp thắc mắc và đặt lịch hẹn trước, tiết kiệm thời gian.
➭ Chi phí: Chi phí khám chữa bệnh hợp lý, được phòng khám công khai với bệnh nhân và niêm yết theo quy định của Bộ Y tế.
➭ Cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại du nhập từ nước ngoài hỗ trợ đắc lực cho quá trình thăm khám và điều trị của các chuyên gia.
Kết luận
Bệnh đa nang buồng trứng là một trong những bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ hiện nay. Để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả, các chị em cần chú ý đến việc giữ gìn sức khỏe, ăn uống hợp lý và tập luyện thường xuyên. Nếu có những triệu chứng không bình thường, hãy đi khám để được tư vấn và điều trị kịp thời.